Kako se dogodilo da deci bez roditeljskog staranja božićne poklone donose ljudi okićeni nacističkim simbolima, a sve to samo par stotina metara od humki đaka streljanih 1941.
Božić je vreme mirenja, praštanja, lepih misli, ljubavi i darivanja. I nemilosrdnih kampanja proizvođača i prodavaca svega i svačega, pa i opasnih političkih ideja.
Dogodilo se tako, baš na Božić po julijanskom kalendaru. Dakle, 7. januara 2023, Prihvatilište za decu Centra za razvoj socijalnih usluga “Kneginja Ljubica” u Kragujevcu posetile su čudne čike na motorima, u jaknama sa mrtvačkim lobanjama na leđima. Ali ne bilo kakvim lobanjama, već “totenkopf” – simbol istoimene Treće oklopne SS divizije, jedne od najzloglasnijih u Drugom svetskom ratu. Međutim, nisu se nikakvi SS-ovci povampirili i krenuli na kragujevačku decu i omladinu, već je reč o ekstremno desnoj organizaciji “MC Srbi”, koja po Srbiji i Bosni i Hercegovini mahom operiše pod maskom bajkerskog kluba.
ŠTA SU MC SRBI
“MC Srbi” osnovani su 2012. godine kada je ključnu ulogu u osnivanju odigrao vođa neonacističke organizacije “Krv i čast divizija Srbije” Nikola Vidović. On je najpoznatiji je desničar član “MC Srbi”. Počeo je kao navijač FK Rad. Do svoje tridesete godine dosije je napunio sa osam krivičnih prijava za razbojništva, nanošenje teških povreda, izazivanje nacionalne i verske mržnje. Kasnije je postao član organizacije “Krv i čast” pa predvodnik borbene grupe “Odred 18” koja je važila za najnasilniju neonacističku grupaciju u Srbiji.
Vidović je uhapšen 10. oktobra 2010. na dan održavanja Parade ponosa. Prvo je priveden vođa “Obraza” Mladen Obradović, kod koga je policija pronašla spisak organizatora planiranih nereda. Na spisku je bilo i ime i broj telefona Vidovića.
O njemu je danas gotovo nemoguće naći više podataka, ali pominjan je u kontekstu kršenja zakona 2014. kada je određeni broj državljana Srbije išao u Ukrajinu da ratuje na strani Ruske Federacije. Neki od simbola koje “MC Srbi” koriste jesu prsluci sa totenkopf lobanjama, tetovaže kukastog krsta i oznake C18 (combat 18, gde su 1 i 8 zapravo simbol inicijala Adolfa Hitlera) na ramenu glavna su obeležja neonacista u redovima “MC Srbi”. U ovoj grupaciji su pripadnici organizacije “Krv i čast”, posebno borbene grupe “Odred 18”, bivši pripadnici zabranjenog “Nacionalnog stroja” i bivši navijači Rada, poznati kao posebno ekstremni i skloni kriminalu.
“MC Srbi” organizovani su u podružnice ili, kako ih oni zovu – čeptere u dvadesetak gradova u Srbiji, među kojima su Beograd, Smederevo, Pančevo, Kragujevac, Zemun (iako je beogradska opština), itd.
Većina čeptera su u stvari grupacije koje se nazivaju “Support 81” što znači da su podrška jednoj drugoj ekstremističkoj organizaciji – “Anđelima pakla” pod vođstvom Miljana Vukovića, zvanog Vuk.
Prema istraživanju koje je radila novinarka Tamara Marković Subota, postoje čepteri u kojima nema kriminalaca i koji su poznati isključivo po humanitarnim akcijama, ali u većini čeptera glavnu reč vode ljudi sa kriminalnim dosijeima.
“MC Srbi” bili su na čelu litije za spas porodice 10. septembra prošle godine, na kojoj je tražena zabrana Europrajda. Tada su neki od njih na reverima imali i izvezene signe rune, koje su amblem SS-a (u Kragujevac ih nisu poneli), a na litiji su se pojavili i u majicama sa drugim runama koje su imaju nacističku simboliku. Konkretno, jedan je imao majicu sa odal runom koja simbolizuje ideologiju krvi i tla.
POSTAJE ZANIMLJIVIJE
Kada je početkom novembra 2019. godine objavljen sadržaj međunarodnog desničarskog foruma Iron March u privatnim porukama člana čija je internet adresa u Banjalauci i drugog člana srpskog porekla, koji je dogovarao prodaju oružja iz Bosne i Hercegovine, spominjala se poseta “Marinku i ekipi” iz Prijedora.
Novinari BIRN-a BiH identifikovali su člana foruma i nekoliko pripadnika bajkerske grupe iz Prijedora koji na društvenim mrežama ili na drugi način u javnosti ističu desničarske simbole. Istraživački novinari i mediji poput Bellingcata uspjeli su da otkriju identitete desetina članova foruma, od kojih su neki bili aktivni pripadnici vojske.
U privatnim porukama je “Moonlord”, član srpskog porekla, dogovarao prodaju oružja u Bosni i Hercegovini. Novinari kanadskog CBC-a otkrili su kako je on bio jedan od administratora ovog foruma, te ujedno i pripadnik Kanadske mornarice – Boris Mihajlović. Prema pisanju
CBC-a, on više nije član i pokušava da se udalji od ove ideologije. Ovaj medij je naveo da nije poznato da li se prodaja oružja zaista i desila. Zanimljivo je, međutim, da je Iron March ekstremno desničarski forum, prodaja oružja dogovarana u Prijedoru, Prijedor često ižvrljan grafitima “C18”, a upravo je C18 jedan od simbola “MC Srba” koji – imaju ogranak u Prijedoru i, naravno, “samo” su bajkerski klub. Još je zanimljivije da je na forumu dogovarana poseta Marinku. Vođa prijedorskih “MC Srba” zove se Marinko Zdjelar. Što može da bude samo slučajnost, mada ih je već previše.
Tokom januara 2020. godine više desetina članova okupilo se u Prijedoru na obilježavanju praznika Krstovdan. Njihovo druženje obilježeno je fotografijom postavljenom na stranici “MC Srbi – chapter Prijedor”, koji predstavlja jedan od sedam ogranaka delovanja ovog kluba u Republici Srpskoj koje su uspeli da identifikuju novinari BIRN-a BiH.
NATRAG U KRAGUJEVAC
Otkud ovakve osobe, iz ovakve organizacije, koja je nesumnjivo ekstremistička, u Prihvatilištu za decu i mlade u Kragujevcu i zašto je to problem?
Prvo, nijedan kragujevački medij još nije dobio ovu informaciju jer se ona nalazi samo na jednom privatnom Fejsbuk profilu, preko kog je i stigla do redakcije “Vremena”. Prihvatilište je u nezavidnoj materijalnoj situaciji i ne odbija nijednu donaciju, niti proverava ko su ljudi koji doniraju stvari, hranu, odeću i obuću. Važno je napomenuti i da se u ovom prihvatilištu nalaze deca napuštena od roditelja i staratelja, deca i mladi koji se nađu u skitnji, prosjačenju, deca i mladi žrtve nasilja, zlostavljanja i zanemarivanja, deca i mladi izloženi drugim socijalnim rizicima. Još važnije je napomenuti da je kapacitet Prihvatilišta tako mali da može da primi samo šestoro (i brojevima: 6) dece ili mladih u jednom trenutku. Problem je što je predstavnicima “MC Srba”, što se vidi na fotografijama sa privatnog i zaključanog Fejsbuk profila, omogućen kontakt sa decom, kao i fotografisanje. Upućeni u situaciju u Prihvatilištu, kažu da ustanova nije u mogućnosti da odbija donacije, ali da kontakt i fotografisanje sa decom nije dozvoljeno. Iz samog Prihvatilišta, do zaključenja ovog broja “Vremena” na telefon se nije javljao niko.
Jasno je da teška materijalna situacija onemogućava nadležne u prihvatilištu da budu izbirljivi kada je reč o donatorima i donacijama. Međutim, ako je kapacitet institucije svega šestoro dece, to ne bi trebalo da bude prevelik trošak ni za grad Kragujevac ni za Ministarstvo za rad, boračka i socijalna pitanja. Takođe, iako samo Prihvatilište ne odbija donacije i ne proverava donatore, jasno je da nije u obavezi da im dopušta kontakt sa decom. Takođe, simboli koje “MC Srbi” imaju na svojim jaknama, a u kojima su došli, nisu prijatan ni primeren prizor za decu. U tom smislu, ne treba biti blag ni prema instituciji – mogli su da uzmu paketiće, zahvale se i proslede ih deci. A da je sa “MC Srbima” sve u redu, ne bi ovu akciju skrivali, imali bi svoju stranicu na Fejsbuku (neki “čapteri” je imaju) i prosledili bi medijima informaciju. Ovako, ispada da su došli tamo očekujući da ostave lepu sliku o sebi kod – dece.
“Pre tri godine za Vidovdan 2019. godine članovi kluba bajkera ‘MC Srbi’ krenuli su na Gazimestan. Dobili su od mene, u ime grada Beograda, zastave Srbije i Beograda. Podelio sam oko pet hiljada srpskih zastava i ponosan sam na to”, napisao je 12. septembra 2022. na svom Tviter nalogu bivši zamenik gradonačelnika Beograda, a sada ministar građevine, saobraćaja i infrastrukture Goran Vesić (na slici).
Da su “MC Srbi” aktivni u Republici Srpskoj pokazuje i to što je gradonačelnik Banjaluke Draško Stanivuković učestvovao na moto-skupu u ovom gradu i objavio na svom Fejsbuk profilu sliku baš sa “MC Srbima”.
U petak, 1. avgusta, navršava se devet meseci od pada nadstrešnice Železničke stanice u Novom Sadu. Kako će, kada i gde stradalima biti odata pošta
Uključio sam radio, neku hrvatsku stanicu – Franjo Tuđman je upravo slao poruku Srbima da ostanu u svojim kućama, jer je počela akcija “Oluja”. U tom trenutku, a bilo je 5:02, 4. avgusta, započela je kanonada i nestalo struje, tako da Tuđmanovu poruku nisam saslušao do kraja. Jaka eksplozija odjeknula je u blizini – ležeći na podu, video sam kroz prozor da je pogođena zgrada u komšiluku poznata kao S-13, najviša u Kninu. Nigde u blizini nije bilo ni jednog jedinog vojnog objekta
Moji roditelji nikada nisu dozvolili da odlazak u Knin i Hrvatsku preraste u nedostižnu nostalgiju – na čemu sam im ja izrazito zahvalan – već se zadržavao u granicama posjete onima koji su se vratili. O ratu nikada nisu i ne pričaju mnogo, već su se uvijek vodili sjećanjima na predratni period života. Samo na moje veliko insistiranje počeo sam da kroz godine dobijam svjedočenja iz ratnih godina
Osim što su zaduženi da usmeravaju i legitimišu Vučićevu samovolju, to su ljudi kojima građani dolaze pod prozore da im zvižde. Po zemlji u kojoj se ministri kreću u tajnosti, poput razbojnika, sastaju sa lokalnim jatacima, pa brzo beže natrag. U Knjaževcu ih je čuvala Žandarmerija kada su obeležavali sto dana rada. Zato – poslednja Vučićeva vlada. Teško da će naći još voljnih da ih on ponižava, a građani preziru
U Srbiji su legalizovani lažni izbori, ona po tome nije izuzetak, ali ako je ikada postojala živa volja u narodu za promenom, taj moment se upravo događa. Ljudi kao da osećaju da ako to ne bude sada, predaja je potpisana i ostatku Srbije sledi ono što se dogodilo Srbima na KiM: sporo ali sigurno odumiranje zajednice koja nema nikakvu budućnost
Ako je ovo još jedan Vučićev igrokaz neće se dogoditi ništa. Ukoliko je delovanje Tužilaštva za organizovani kriminal zaista primena zakona, onda su hapšenja zbog korupcije u slučaju pada nadstrešnice udarac u kičmu režima koji počiva na bezakonju
Tužilaštvo je konačno počelo da prati trag novca i korupcije koja je možda dovela do pada nadstrešnice. Režimlije viču da je na delu “tužilački državni udar”, pokušaće da uzvrate udarac i biće, što reče Dragan J. Vučićević, „ili mi, ili oni“
Zbog čega Aleksandar Vučić organizuje nasilje ćacija i kapuljaša? Između ostalog i da bi tvrdio kako su „blokaderi“ izazvali revolt „tihe većine“. To bi mu predstavljalo povod za odvrtanje represije na maksimum sve tvrdeći da uspostavlja red i mir
Arhiva nedeljnika Vreme obuhvata sva naša digitalna izdanja, još od samog početka našeg rada. Svi brojevi se mogu preuzeti u PDF format, kupovinom digitalnog izdanja, ili možete pročitati sve dostupne tekstove iz odabranog izdanja.
Vidi sve
