Crkveni sud traži konačno isključenje za teologa Blagoja Pantelića

Nasilje, legitimitet autokratiji, politička propaganda

Pantelić je jedan od retkih ljudi iz crkvenog okruženja koji otvoreno i argumentovano kritikuje vrh Srpske pravoslavne crkve, pre svega na društvenim mrežama. Njegove poruke usmerene su mahom na patrijarha Porfirija i način na koji se SPC danas ponaša – ili bolje rečeno, ne ponaša – u odnosu na aktuelni režim u Srbiji. Zamerke se tiču ćutanja o nasilju, legitimizacije autokratije, kao i činjenice da se ova institucija sve češće koristi za dnevnu političku propagandu.

Ispostavilo se da delatnost Blagoja Pantelića nije prošla nezapaženo. Zbog toga je i pokrenut postupak u Crkvenom sudu Arhiepiskopije.

Nakon saslušanja u Patrijaršiji, teolog Blagoje Pantelić je letos rekao da mu nije jasno saopšteno šta mu se tačno stavlja na teret. Njegov zahtev da advokat prisustvuje postupku je odbijen, a sudije su, kaže, „samo čitale pitanja“. SPC mu je već zabranila pričešćivanje, a i tada je napomenuo da bi najstroža kazna mogla bi biti isključenje iz crkve. Izrazio je pak nadu da patrijarh Porfirije neće naložiti podizanje optužnice protiv njega, pošto presluša snimak saslušanja pred crkvenim sudom.

SPC kao deo bolesti

Zašto i kako se patrijarh Porfirije u „inkvizitorskom” procesu okomio na teologa Blagoja Pantelića koji – bez ikakvih privilegija, funkcija i moći – postavlja nezgodna pitanja i ne pristaje da ćuti, za „Vreme” je objasnio letos sveštenik Nenad Ilić.

On je ocenio da je SPC zbog blizine sa sadašnjom vlasti poprimila i „deo njenih bolesti”.

„Rekao bih da je slučaj sa pozivanjem Blagoja Pantelića na Crkveni sud žalostan primer toga da kad Crkva uđe u previše blizak zagrljaj sa državom, kao prvo biva u mnogome od nje porobljena, a putem sumnjivo uspostavljenih spojenih sudova lako prima i deo bolesti državnih vlasti“, rekao je Ilić. „U ovom slučaju deo gangrene trulih vlasti u Srbiji. Crkva jeste zasnovana na autoritetu. Pre svega na autoritetu Isusa Hrista, a zatim i na zemaljskim autoritetima episkopa, sveštenstva, duhovnika. Ali u Crkvi se radi o autoritetima koji nastaju iz odnosa ljubavi i poverenja. Kad autoriteti u državi padnu, kao što je sad to kod nas slučaj, a crkvena organizacija se previše oslanja na državnu organizaciju, može da dođe od pokušaja imitacije vlasti od strane visoke crkvene jerarhije, do ugrožavanja autoriteta i u crkvenoj organizaciji.“