Dan albanske zastave koji se proslavlja 28. novembra, ove godine prvi put se obeležava svečanom sednicom Skupštine opštine Zvečan, jedne od četiri opštine na severu Kosova kojima, od kako su Srbi napustili institucije krajem 2022. godine, upravljaju gradonačelnici Albanci.
Nakon sednice planiran je umetnički program kod kule Ise Boljetinca, a zatim bi predstavnici opštinskih vlasti trebalo da odaju počast Isi Boljetincu i Ademu Jašariju i da posete groblje porodica Jašari i Haradinaj. Najavljena je i poseta porodici Hašima Tačija, piše KoSSev.
Isa Boljetinac bio je albanski borac za nezavisnost i vodeća ličnost gerilskog otpora protiv Turske, Srbije i Crne Gore.
Adem Jašari bio je jedan od osnivača Oslobodilačke vojske Kosova, terorističke paravojne formacije Albanaca koja se borila za otcepljenje Kosova i Metohije od Savezne Republike Jugoslavije tokom 1990-ih.
Sve vrvi od crveno-crnih zastava
Gradonačelnik Zubinog Potoka Izmir Zećiri nije objavio agendu organizacije proslave u toj opštini.
U opštini Južna Mitrovica planirano je da čelnici opštine zajedno sa organizacijama koje okupljaju bivše pripadnike OVK takođe posete Kulu Ise Boljetinca, a zatim i groblje u Šipolju i kompleks Adem Jašari u Prekazu. Opština Južna Mitrovica se pohvalila i da je grad okitila brojnim albanskim zastavama.
„Povodom obeležavanja ovog istorijskog dana, grad je ispunjen crveno-crnim zastavama koje simbolizuju ponos i jedinstvo albanskog naroda“, naveli su.
Gradonačelnici Leposavića i Severne Mitrovice nisu se oglašavali na društvenim mrežama o planu obeležavanja 28. novembra.
Albanska zastava zavijorila se u ponedeljak i ispred zgrade Opštine Bujanovac, a zastavu na jarbol postavio predsednik opštine Arben Pajaziti.
Zašto se obeležava Dan albanske zastave
Dan albanske zastave obeležava se svakog 28. novembra, ne samo u Albaniji, već svuda gde Albanci žive. Na Kosovu je pre nekoliko godina 28. novembar proglašen za neradni dan, a velike proslave organizuju se i u delovima Srbije, Crne Gore i Makedonije gde je većinsko albansko stanovništvo.
Na ovaj dan se vidno ističu zastave Albanije na domovima i institucijama.
Dan albanske zastave predstavlja godišnjicu od kada je grupa albanskih prvaka u Valoni 28. novembra 1912. godine proglasila nezavisnost teritorija pod tadašnjom osmanskom vlašću, obuhvativši četiri osmanska vilajeta (Skadarski, Kosovski, Bitoljski i Janjinski), a uoči Londonske mirovne konferencije, od koje su zatražili međunarodno priznanje, pozivajući se na pravo na samoopredeljenje.
Iste godine, 4. decembra, Skupština Valone izabrala je prvu Vladu nezavisne Albanije. Na čelu privremene vlade bio je Ismail Ćemali, koji je uspeo da pridobije podršku Austrije i Italije.
Uspostavljeno je i veće staraca, koje je pomagalo Vladi na dužnosti. Organizovanje narodne vojske povereno je Rizi-beju iz Đakovice i Isi Boljetincu. Skupština je za albansku nacionalnu zastavu izabrala crvenu zastavu sa dvoglavim orlom Skenderbega.
To, međutim, bilo priznato Londonskim ugovorom o miru, potpisanim 30. maja 1913. godine, pa je znatan deo teritorije na koju su albanski prvaci imali pretenzije, bio podeljen između država pobednica u ratu – Srbije, Grčke i Crne Gore.
Ugovorom je potvrđeno postrojanje Kneževine Albanije kao međunarodnog protektorata. Potom, 29. jula iste godine na snažno insistiranje Italije i Austrougarske, u suštinski istim granicama današnje Republike Albanije stvorena je autonomna Albanija.
Ideja o Velikoj, ili kako je Albanci nazivaju” etničkoj Albaniji” čiju su nezavisnost proglasili u Valoni 1912, zaživela je Prizrenskom ligom 1878, upravo obuhvatajući prostor tadašnja četiri vilajeta – Kosovski, Bitoljski, Skadarski i Janjinski.