Premijera nove Kose

4. februar 2010.

Nova verzija čuvenog mjuzikla „Kosa“ premijerno je izvedena 4. februara u Ateljeu 212 u Beogradu, u adaptaciji i režiji Kokana Mladenovića, uz veliko interesovanje publike i u prepunoj sali u kojoj su bili i premijer Mirko Cvetković, više ministara, poznate ličnosti iz kulturnog i javnog života, uključujući glumce Predraga Ejdusa i Svetlanu Bojković, Jovana Ćirilova koji je preveo tekst komada, teniske zvezde Anu Ivanović i Novaka Đokovića…

Pre 40 godina, samo godinu dana posle svetske premijere na Brodveju, u Pozorištu Atelje 212 igrala se kultna predstava „Kosa“ (Hair, James Rado, Gerome Ragni i Galt MacDermot). Bila je to četvrta postavka u svetu (posle brodvejske, londonske na Vest Endu i jedne minhenske verzije, koja je bila kopija njujorške) i prva u nekoj socijalističkoj zemlji. Beogradska premijera je održana godinu dana posle Brodvejske i bila je, kako se jednom izrazio Slobodan Selenić, malo blaža sa svojom botičelijevskom golotinjom, a i golotinja na sceni u tadašnjoj postavki „Kose“ je predstavljala neku vrstu kulturnog šoka koji pleni.

Njeno premijerno izvođenje je bilo 21. maja 1969 u režiji Mire Trailović i Zorana Ratkovića. Taj mjuzikl s tragičnim krajem obeležio je duh generacije koju su neki zvali deca cveća. Goli glumci na sceni i pesma „Daj nam sunca“ (Let the Sun Shine In) koja je bila neka vrsta himne, kao i slogan «Vodite ljubav, a ne rat!» odražavao je i nešto od duha pobune 1968. Prema navodima Ćirilova u publikaciji koju je objavio Atelje 212, u prvoj verziji predstave, koju su režirali Mira Trailović i Zoran Ratković prema adaptaciji književnika Bore Ćosića, to je bila prva golotinja u beogradskom teatru, a na BITEF je stigla kasnije, na drugom izdanju tog festivala u septembru 1969. i to predstavom „Dionis 69“ Ričarda Šeknera.

Mnogo od te šifre pobune šesdesetih protiv rata i za drugačiji svet, nosi i nova postavka „Kose“ čija je gala premijera bila 4. februara. Razlika je bila u tome što je u publici na ovoj predstavi bilo mnogo onih koji su sada elita i establišment, a predstava „Kosa“ je po duhu pobuna protiv establišmenta. Ne može se reći ni da je tadašnji establišment izbegavao tu predstavu, ali prema navodima Jovana Ćirilova, koji je preveo tekst tog komada, netačno je da je premijeri 1969. prisustvovao i Josip Broz Tito, ali mu je 1970. otpevan završni refren „Daj nam sunca!“. Drug Tito je hteo da pokaže kako voli sve što vole mladi. Američki „Njusvik“ je u reportaži o beogradskoj „Kosi“ preneo u julu 1969. Ragnijevu izjavu da je osetio da Beograđani nemaju predrasuda filistarske srednje klase kakve se sreću po drugim svetskim prestonicama.

Predstava Ateljea iz 1969. nastala je posle posete Ateljea Njujorku (u Linkoln centru gostovao je sa četiri predstave) u trenutku kada su tamo hipi pokret i „seksualna revolucija“ bili na vrhuncu, i Grinič Vilidž vrveo od hipika i pobunjenika protiv rata u Vijetnamu. I autori „Kose“, Ragni i Rado bili su hipici, pri čemu je Ragni u skromnijoj verziji „Kose“ u Pablik teatru već igrao Bergera, glavnog junaka koji na kraju gine u sukobu s policijom. Rado je pozvan u brodvejsku verziju da preuzme ulogu Kloda, modernog Fausta, provincijalca koji dobija poziv za vijetnamsko ratište. Ćirilov i Mira Trailović su za vreme boravka u Njujorku, gde je Atelje 212 gostovao, gledali i produkcije na Brodveju i van njega, pa i Kosu. Mira Trailović je bila ta koja je rekla: „To moramo postaviti i u Ateljeu 212“. Ostalo je istorija.

Reditelj Kokan Mladenović i glumci: Sergej Trifunović, Branislav Trifunović, Gordan Kičić, Ivan Jevtović, Jelena Gavrilović, Katarina Žutić i najbolji mladi glumci, igrači i pevači iz cele Srbije, zajedno sa Goricom Popović, Darom Džokić, Tanjom Bošković, Feđom Stojanovićem, Mladenom Andrejevićem i Nenadom Ćirićem, uz koreografiju Mojce Horvat – napravili su novu Kosu koja je okupla „ceo Beograd“.

Pred premijeru

O tome kako je pripremana Kosa, razgovor sa rediteljem, glumcima, koreografom… pročitajte u tekstu iz prošlog broja „Vremena“ Krik ka Suncu