Budvansku kulturnu scenu danas čine gradske institucije kulture koje finansiraju poreski obveznici, nezavisna kulturna scena koja se uglavnom finansira sama, te vrlo plodna kulturna scena ex sovjetske emigracije koja se takođe samofinansira. Tu je i estradna scena koju čine programi koje organizuje Turistička organizacija Budva, te festivali privatnih lica ili kompanija sakrivenih iza institucija kulture – koja se potpuno finansira novcem poreskih obveznika.
Grad teatar, gradska institucija kulture koja živi svoju četvrtu deceniju, pozicionirala je, više od svih ostalih, Budvu na kulturnu mapu regiona i Evrope – i danas nastavlja da tu poziciju održava sa profilisanom programskom koncepcijom.
Ex sovjetska kulturna scena velikom produkcijom kvalitetnih programa, potpuno neprepoznata od gradskih struktura, zadovoljava kulturne potrebe ex sovjetskih iseljenika – ali i doprinosi mapiranju budvanske kulturne scene u kulturnoj orbit postsovjetske kulturne avangarde.
Estradna scena kao prirodni nastavljač kič/šund tradicije, po kojoj je Budva prepoznata poslednjih tri decenije, proizvodi estradne programe upitnih umjetničkih kvaliteta, sa sporadičnim pozitivnim pomacima – ali stiče se utisak da je ta scena stvorena zbog same sebe i finansijskih konstrukcija i manipulacija koje je prate – i ne doprinosi međunarodnom pozicioniranju grada.
Nezavisna kulturna scena, nepriznata od strane gradskih struktura, je napokon kvalitetno mapirana u procesu kandidature Budve za Evropsku prestonicu kulture 2028. i postala lokalno vidljiva – iako su neki njeni programi već godinama internacionalno prepoznati i priznati. Veliki regionalni i internacionalni doprinos daju Casper Cultural Centre, NVO Bauo, NVO Feral, NVO Agora, itd.
Borba za kulturu
Tri od četiri činioca budvanske kulturne i estradne scene danas nesmetano djeluju, dok se na nezavisnu kulturnu scenu, a naročito na scenu Starog grada, vrše pritisci čiji je krajnji cilj, bar tako izgleda, njeno gašenj. U prilog tome govori i gradska odluka o komunalnom redu kojom se zabranjuju programi na otvorenom koji koriste bilo kakvo ozvučenje.
Po tom zakonu ne može se održati pjesničko veče, otvoriti izložba ili održati koncert ako to uključuje postavljanje makar i jednog zvučnika – i to važi samo za nezavisnu kulturnu scenu a nikako za institucionalnu, estradnu ili ex sovjetsku, niti za razne promocije proizvoda, politički marketing, vatromete i slično.
Protiv ovakve odluke nezavisna kulturna scena se bori pravnim putem kojim štiti ustavom zagarantovana prava, ali mnogo više svojim programima i podrškom umjetnika kako domaćih, tako i svjetski poznatih. Tako je nedavno slavni italijanski jazz muzičar Nicola Conte dao javnu podršku nezavisnoj kulturnoj sceni Buidve i postavio pitanje gradskim strukturama kuda to vode ovaj grad?
U narednom periodu očekuje se i podrška velikog broja kulturnih poslenika, medija i institucija očuvanju nezavisne kulturne scene Budve i njene produkcije.
Kako grad Budva nema strategiju razvoja kulture, na producentima kulturnih programa je da je svojim djelovanjem tvore i time pokušaju da poprave ugled devastiranog grada Budve. Gradska odluka o komunalnom redu čija je posljedica gašenje nezavisne kulturne scene u Starom gradu je još jedan eklatantan primjer nemanja i nerazumijevanja kulturne politike i kulturne industrije.
Jedino što može pobijediti ovakvo nerazumijevanje kulture jeste sama kulturna produkcija.
English
Deutsch
Русский
Српски језик