Ujedinjene nacije (UN) su procenile da će šest zemalja i teritorija na Zapadnom Balkanu 2050. godine imati ukupno oko tri miliona stanovnika manje nego danas. Srbija će biti biti na najvećem gubitku u apsolutnim brojevima, a Bosna i Hercegovina i Albanija procentualno, piše Radio Slobodna Evropa.
Umesto prošlogodišnjih 16.977.000, Zapadni Balkan će prema procenama UN-a 2050. imati 13.975.000.
Srbija, koja je 2023. godine imala 6.788.000 stanovnika, 2050. će imati 5.554.000, odnosno oko 1,2 miliona stanovnika manje, što je pad 18,2 odsto.
Bosna i Hercegovina će sa 3.194.000 pasti na 2.469.000 stanovnika, što je 22,7 odsto manje, a Albanija sa 2.822.000 na 2.251.000 stanovnika, što je 20,2 odsto manje.
Severna Makedonija će umesto 1.836.000 imati 1.519.000 stanovnika, što je pad od 17,3 odsto, dok će Crna Gora umesto 628.000 imati 535.000, odnosno 14,8 odsto manje.
Prema proceni UN-a, najmanji pad će biti zabeležen na teritoriji Kosova – sa 1.709.000 na 1.647.000 stanovnika, odnosno za 3,6 odsto.
Nezaustavljiv pad broja stanovnika
Predviđanja UN-a su samo nastavak ozbiljnog i nezaustavljivog pada broja stanovnika u Srbiji, sa kojim su se, kao i sa mnogim drugim negativnim pojavama, građani Srbije ne samo pomirili nego i srodili.
Nikoga iole informisanog nije iznenadilo nedavno objavljeno istraživanje Krovne organizacije mladih Srbije po kome čak 49 odsto njih planira da se iseli iz Srbije.
Slučajno ili ne, 51,9 odsto mladih u istom istraživanju smatra da nasilje može da bude opravdano.
Više ljudi samo u Bogradu, Novom Sadu i Novom Pazaru
Popis iz 2022. godine pokazao je da je u odnosu na prethodni popis iz 2011. godine broj stanovnika u Srbiji pao za skoro 540.000, a jedino su Beograd, Novi Sad i Novi Pazar zabeležili rast broja stanovnika.
Proces demografskog starenja stanovništva manifestuje se niskim učešćem mladih i visokim i kontinuirano rastućim udelom starih u ukupnom stanovništvu. Udeo osoba starih 65 i više godina iznosi 22 odsto, a mlađih od 15 godina 14 odsto.
Posmatrano na nivou oblasti, u Zaječarskoj oblasti zabeležen je najveći udeo starih sa 65 i više godina (30,3 odsto) i istovremeno najmanji udeo stanovništva mlađeg od 15 godina (11,2 odsto).
Svake godine 51.000 ljudi napusti Srbiju
Razlog za smanjenje broja stanovnika povezan je sa pet faktora: odlaskom mladih, odlaganjem rađanja, reproduktivnim zdravljem, ekonomskim i psihološkim razlozima.
Prema podacima Programa Ujedinjenih nacija za razvoj, Srbiju svake godine napusti oko 51.000 ljudi. Prema ovim procenama, zemlja godišnje izgubi grad veličine Valjeva.
Prema podacima popisa iz 2022. godine broj stanovnika u Beogradu se povećao za nešto više od 26.000, a od 17 beogradskih opština povećanje broja stanovnika zabeleženo je opštinama Zvezdara, Voždovac, Zemun, Palilula i Surčin.
Stari Grad je ostao bez petine stanovništva, i to je procentualno najveći pad, a Čukarica je između dva popisa izgubila 5.139 stanovnika, najviše od svih opština.
U Beogradu je zabeležen i najveći porast broja domaćinstava, kojih je prema rezultatima poslednjeg popisa stanovništva 652.847, što je za 46.414 više nego na popisu sprovedenom 2011. godine.
Međutim, prosečno domaćinstvo u glavnom gradu Srbije sada je manje nego ranije i broji u proseku 2,58 članova, dok je pre 11 godina imalo 2,74 člana.
Prema rezultatima popisa iz 2022. godine u Novom Sadu je živelo oko 25.000 ljudi više u odnosu na popis iz 2011. godine, a broj domaćinstava u tom gradu između dva popisa porastao je za skoro 19.000.
U Vojvodini je istovremeno broj stanovnika između dva popisa pao za 180.000.
Čitav region ima isti problem
Negativni prirodni priraštaj je karakteristika svih zemalja regiona i cele istočne Evrope, a sa natalitetskim problemom kubure i zapadne zemlje, s tim što to oni to rešavaju uvozom mladih kadrova i njihovih potomaka.
Stručnjaci prognoziraju da je region Balkana posebno ugrožen i da se pred njim nalazi takozvani demografski slom, koji je neizbežan i nezaustavljiv, iz jednostavnog razloga – određene političke i ekonomske mere koje bi ga predupredile trebalo je da budu donesene nekoliko decenija ranije.