Istorija Zvezdare počinje otvaranjem astronomske opservatorije Zvezdarnica 1932. godine na inicijativu Milana Nedeljkovića, profesora Univerziteta u Beogradu i prvog direktora opservatorije. Zvezdarnica se nalazila na brdu nekadašnjeg Velikog Vračara, i upravo je po njoj ova opština dobila ime. U to vreme bila je deo Petog rejona, godine 1953. podeljenog na opštine Stari Đeram i Zvezdara, kojoj su nekoliko godina kasnije pripojena naselja Mirijevo i Veliki i Mali Mokri Lug. Pre Drugog svetskog rata brdo Veliki Vračar bilo je pošumljeno četinarskim i listopadnim drvećem, pa je zbog toga bilo jedno od omiljenih odmarališta Beograđana, pored Topčidera, Košutnjaka i Avale.
Milan Mića Stamenković, autor knjige Beogradska periferija kod Cvetkove kafane, opisujući Bulevar kralja Aleksandra, nekadašnji Smederevski put, zapisao je da je Bulevar nekada jednim delom bio popločan kamenim kockama, od Starog Đerma do čuvene Cvetkove kafane (u blizini Cvetkove pijace), da su duž ulice bili visoki jablanovi i duboki šanac preko koga su bili postavljeni drveni mostići. Oko bivšeg Smederevskog puta živelo je dosta Čeha, uglavnom muzičara, ali i veliki broj Jevreja, Rusa i Kalmita koji su nakon poraza carske Rusije došli zajedno sa ruskim emigrantima. Stamenković je zapisao da su Kalmiti bili srednjeg rasta, tamne puti i izrazito kosooki, a žene i izuzetno lepe. Njihova deca išla su u Osnovnu školu „Ćirilo i Metodije“. U Kozarčevoj ulici sagradili su svoju bogomolju, budističku pagodu uništenu 1944. godine, koju su Beograđani zvali Kineska crkva.
Tramvajska linija ka centru grada kojom je saobraćao tramvaj šestica, bila je velika prednost Zvezdare. U početku je bila izgrađena samo jedna kolovozna traka, pa su se tramvaji iz suprotnog pravca sačekivali kod kafane Lion, odakle su u pravcu centra grada kretala dva kolovoza. Uoči Drugog svetskog rata postavljena je i druga traka, a za vreme okupacije tramvajska linija je produžena do nekadašnje industrije Beli metal.
Novo groblje, kao jedna od starijih lokacija Zvezdare, postoji od 1886. godine. Na njemu se nalaze radovi starih srpskih vajara, ali i savremenih, poput Đorđa Jovanovića i Ivana Meštrovića. Deo kompleksa zauzimaju vojno groblje i kosturnice koje datiraju još iz srpsko-turskih ratova.
Kliničko-bolnički centar Zvezdara, drugi po veličini u Srbiji, popularno nazvan Gradska bolnica, sledeće godine proslaviće 75 godina postojanja. Izgrađen je kao zadužbina Nikole Spasića gde bi se lečila beogradska sirotinja. U vreme kada je sagrađen, njegova okolina bila je gotovo nenaseljena a u blizini se nalazio potok. Mirijevo, Mali i Veliki Mokri Lug, prvobitno smatrani seoskim područjima, spajanjem sa opštinom Zvezdara proteklih godina, razvijaju se u pravcu modernih naselja i tek će u narednom periodu doživeti pun sjaj.
Opština Zvezdara nalazi u severoistočnom delu Beograda. Površine je 3064 hektara od čega 726 odlazi na uži gradski deo. Zvezdara ima 150.000 stanovnika, sedamnaest mesnih zajednica, četrnaest osnovnih, devet srednjih škola i 24 predškolske ustanove. Na njenoj teritoriji nalazi se i sedam biblioteka i tri pozorišta: Zvezdara teatar, Teatar kult i Pan teatar – pozorište za decu. Simbol Zvezdare su sedam zvezda malog medveda. Na grbu opštine ih kopljima pridržavaju dva zlatna grifona.
Pisac Vladimir Velmar Janković zabeležio je jedan od najlepših opisa opštine:
„Najveličanstveniji je pogled sa Zvezdare. Gorostasno se tu ispružila cela varoš, bliza i radna. Od Kalemegdana do Dedinja, od Palilule do Voždovca. Nije slika no pun život, brekće, hukti. Isparava se u maglama sa vode, puši u dimnjacima fabrika. Avala se čini kao da će potrčati ka Savi u toj stegnutoj liniji; kupole na parlamentu kao da su kroz paru i dim nekud i same pošle. Zemun se živo približio. Grad je sav naheren i neravan, kao div koji se smešta na ležištu, proseci ulica vijugaju kao da su pokretne stepenice. Sav je dinamičan, sav u blokovima koji su kao džinovi u pohodu; sav je u grču. Beograd sa Zvezdare privlači i mami da se pođe k njemu, da se čovek utopi u njemu. Tu se ne može razmišljati. Tu nam je grad oteo slobodu misli.“
Nakon nezaboravne godine u evropskom fudbalu, Lidl sa nestrpljenjem iščekuje nastavak partnerstva kao zvanični partner UEFA Lige Evrope i UEFA Lige Konferencija i u sezoni 2025/26.
U sremačkom selu Klenak, među plodnim poljima i ušorenim kućama, nalazi se jedno domaćinstvo koje je uspelo da spoji tradiciju i savremenu poljoprivredu. Porodica Rajčević iz ovog sela već godinama uspešno uzgaja lubenice, a danas su najveći pojedinačni snabdevač lubenicama za Lidl u Srbiji. Njihova priča je priča o predanosti, znanju, domaćinskom pristupu i viziji
Da bi se godišnje prehranila jedna osoba, potrebno je prosečno 2022 kvadratna metra, što je malo više od tri teniska terena. Procenjuje se da će do 2050. godine svako od nas imati “na raspolaganju” 1700 kvadratnih metara.(1) Naime, globalna populacija premašila je 8 milijardi ljudi, a očekuje se da će do sredine ovog veka dostići oko 10 milijardi. Zato je jedan od najvećih izazova pred čovečanstvom da sačuva resurse za ishranu rastuće populacije
Zvuči kao veliki izazov – hraniti sebe zdravo, a istovremeno brinuti o planeti. Ali baš u svakodnevnim izborima koje pravimo – u prodavnici, kuhinji, pa i dok čitamo deklaraciju – krije se ogroman potencijal za promenu
Od 29. jula, Yettel u ponudi ima sav relevantan informativni, dečiji, zabavni i premijum sportski sadržaj. Kroz dva nova tarifna paketa, kompanija uvodi 29 dodatnih kanala, zajedno sa N1 i Nova, koji su uključeni u novi osnovni paket
U novom broju „Vremena“ Jovo Bakić je rekao da ne bismo opstali kao društvo i pojedinci kada bi režim pobedio. U pravu je. Reč sloboda u takvoj Srbiji bila bi zabranjena, lični integritet bio bi razlog za hapšenje, a kukavičluk – način preživljavanja
Na režimskim vikend-okupljanjima nema energije jer stvarnost prodire kroz pukotine alternativne stvarnosti. A bez strasti nema ničega, što reče Hegel
Ruska Spoljna obaveštajna služba optužila je mene da guram ćerke u krvavi srpski Majdan. Ko poveruje nije normalan, a ko se na to poziva je ološ
Jovo Bakić, profesor Filozofskog fakulteta u Beogradu
Imamo ljude koji će se obračunati s kriminalom Pretplati seArhiva nedeljnika Vreme obuhvata sva naša digitalna izdanja, još od samog početka našeg rada. Svi brojevi se mogu preuzeti u PDF format, kupovinom digitalnog izdanja, ili možete pročitati sve dostupne tekstove iz odabranog izdanja.
Vidi sve
