Novi Sad: Tragedija i posledice
Jedinstvena srednja škola za talentovane učenike u oblasti matematike, informatike i prirodnih nauka osnovana je 1966. godine
Grupa beogradskih profesora i naučnika, koristeći iskustva razvijenih zemalja, pokrenula je ideju za osnivanje Matematičke gimnazije. Značajnu ulogu u ovom poduhvatu odigrali su Katedra za matematiku Prirodno-matematičkog fakulteta, Društvo matematičara, fizičara i astronoma Srbije i Prosvetno–pedagoški zavod Beograda.
Otac ideje i nosilac projekta bio je akademik Vojin Dajović, profesor Prirodno-matematičkog fakulteta. Osnovni uzor bila je škola koju je godinu dana ranije u Moskvi pokrenuo jedan od najvećih matematičara 20. veka, Andrej Nikolajević Kolmogorov, i koja je kasnije po njemu dobila ime.
Posle temeljnih priprema i prevazilaženja mnogih teškoća, kontraverznih mišljenja, na predlog Matične komisije, Skupština grada Beograda je 17. maja 1966. godine donela odluku o otvaranju Matematičke gimnazije, da okuplja i obrazuje u posebnim uslovima mlade talente u oblasti matematike i prirodnih nauka. Dana 19. septembra 1966. godine, Gimnazija je započela rad kao trogodišnja srednja škola. Te prve godine, posle tri konkursa, prijavilo se svega 56 učenika. U početni, drugi razred upisivani su učenici koji su završili prvi razred srednjih škola, uz polaganje prijemnog ispita. Oni su bili svrstani u tri odeljenja. Naredne, školske 1967/68. godine, u drugi razred upisano je četiri odeljenja sa oko 80 učenika, a škola je dobila zgradu u Ulici Narodnog fronta 37, iz koje se iselila Osnovna škola „Zmaj Jova Jovanović“.
Funkciju v.d. direktora u prve dve godine vršio je mr Ranko Radovanović, tadašnji direktor Prosvetno-pedagoškog zavoda u Beogradu. Sledeće dve godine, v.d. direktora bio je dr Dušan Adnađević sa Prirodno-matematičkog fakulteta u Beogradu.
Godine 1970. za direktora je izabran dr Milan Raspopović, profesor fizike u Matematičkoj gimnaziji od osnivanja. On je doktorirao 1977. godine na Elektrotehničkom fakultetu u Beogradu sa temom „Uticaj učenja i shvatanja Ludviga Bolcmana na fiziku i filozofiju“, a na dužnosti direktora ostao je do 2001. godine.
Školske 1975/76. godine uvodi se prvi razred sa četiri odeljenja, tako da Matematička gimnazija postaje četvororazredna škola. Do 1978. godine Matematička gimnazija je radila u jednoj smeni. Da bi odgovorila osnovnim zadacima i ciljevima, Škola je odmah započela intenzivan rad na uvođenju Nastavnog plana i programa pojačanog matematičkog obrazovanja za učenike koji pokazuju posebnu obdarenost i interesovanje za matematiku i njenu primenu, naročito u domenu prirodnih i tehničkih nauka. Prvi Nastavni plan i program je bio jedinstven, zajednički za sve učenike. Trećina nedeljnog fonda časova odnosila se na matematičke discipline, fizika je bila zastupljena sa 4 časa u svim razredima, a ostali predmeti bili su zastupljeni kao u gimnazijama prirodno-matematičkog smera. Posle tri godine rada, 1969. godine, nakon što je maturirala prva generacija, izvršena je prva značajna promena u Nastavnom planu i programu i uvedena su dva smera – opšti i programerski. Najveći potres Matematička gimnazija je pretrpela 1977. godine, kada je spoljašnjom prinudom uklopljena u okvir reformisanog sistema srednjeg usmerenog obrazovanja. Tada su narušene mnoge specifičnosti Škole koje su doprinosile kvalitetnijem izvođenju nastave. U periodu srednjeg usmerenog obrazovanja povećava se broj učenika u odeljenju sa 20 na 34 učenika i broj odeljenja sa 16 na 25 odeljenja. To je znatno umanjilo kvalitet nastave. I pored pogubnih posledica koje je prouzrokovala ova reforma obrazovanja, Matematička gimnazija je sačuvala dobar deo svog ranijeg identiteta, kao što su nastavnički kadar, prijemni ispit, savremenu organizaciju i metode rada, saradnju sa Univerzitetom i drugim naučnim ustanovama. Od 1988. godine postepeno se vraćaju pozicije „dobre stare“ Matematičke gimnazije. Prosvetni savet SR Srbije je svojom Odlukom br. 110-32/89 od 18.01.1989. godine doneo Pravilnik o ostvarivanju Programa Ogleda Matematičke gimnazije u Beogradu. U Odluci je pisalo da se formira specijalizovana eksperimentalna škola sa dva smera – opštim i programerskim. Cilj je pojačanje matematičkog obrazovanja za učenike koji pokazuju posebnu obdarenost za matematiku i prirodne nauke. Donet je i odgovarajući Nastavni plan i program. Ogled je završen 1995. godine. U maju iste godine Ministarstvo prosvete je donelo Odluku da Matematička gimnazija dobije status Škole za talentovane učenike u oblasti matematike i prirodnih nauka.
Funkciju direktora Matematičke gimnazije posle odlaska u penziju prof. dr Milana Raspopovića, na predlog Nastavničkog veća Škole, preuzima 2001. godine dr Ljubomir Protić, profesor Matematičkog fakulteta i profesor matematike u Matematičkoj gimnaziji. U tom periodu sazreva ideja o potrebi proširivanja Matematičke gimnazije na završne razrede osnovne škole. Koncept se razrađuje temeljno, vode se diskusije u stručnoj javnosti i ideja se predstavlja nadležnim službama. Takođe se shvata sve veća neophodnost prostornog proširenja Škole. Ova ideja nailazi na razumevanja gradskih otaca Beograda.
Nakon imenovanja dr Ljubomira Protića na mesto pomoćnika ministra prosvete Republike Srbije, u proleće 2004. godine, funkciju v. d. direktora Matematičke gimnazije, na predlog Nastavničkog veća, preuzima dr Vladimir Dragović, naučni savetnik Matematičkog instituta SANU i profesor matematike u Matematičkoj gimnaziji. 23.05.2005. godine Ministarstvo prosvete i sporta dalo je saglasnost na odluku Školskog odbora da se dr Vladimir Dragović imenuje za direktora Matematičke gimnazije.
Nakon odlaska direktora dr Vladimira Dragovića, 1. aprila 2008. godine, funkciju v. d. direktora Matematičke gimnazije, na osnovu odluke Školskog odbora, preuzima mr Srđan Ognjanović, profesor matematike u Matematičkoj gimnaziji.
Dana 11. juna 2008. godine mr Srđan Ognjanović postavljen je za direktora Matematičke gimnazije, a 11. juna 2012. godine produžen je mandat na još četiri godine.
Školske 2004/2005, na inicijativu Matematičke gimnazije u Beogradu i Društva matematičara Srbije, Ministarstvo prosvete i sporta Republike Srbije je donelo Rešenje o uvođenju dva ogledna odeljenja sedmog razreda osnovne škole u Matematičkoj gimnaziji. Ova odeljenja od po 25 učenika, su predviđena za darovite učenike iz matematike, fizike i informatike. Tako je, po prvi put, omogućeno najtalentovanijim mladim matematičarima iz cele Srbije da upišu Matematičku gimnaziju već nakon završenog šestog razreda osnovne škole. Učenici ovih oglednih odeljenja rade po Planu i programu sedmog razreda osnovne škole, s tim što imaju pojačanu nastavu iz matematike, fizike i informatike. Nastavu izvode nastavnici Matematičke gimnazije, uključujući saradnike sa Univerziteta i instituta. Njima, na ovom projektu, pomažu i istaknuti profesori iz nekoliko beogradskih osnovnih škola.
U prvom roku, u junu 2004, se prijavilo 92 kandidata za upis u sedmi razred, većinom iz Beograda, ali i iz desetak drugih mesta širom Srbije. Dana, 3. marta 2014. godine Matematička gimnazija je dobila Rešenje br. 611-00-2858/2013-07 od 19.02.2014. od Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja o verifikaciji Matematičke gimnazije za ostvarivanje nastavnog plana i programa za učenike sedmog i osmog razreda osnovnog obrazovanja i vaspitanja obdarene za matematiku. Krajem 2004. godine je izrađen idejni, a početkom 2005. godine i glavni projekat nadogradnje sprata na zgradi Matematičke gimnazije.
Za skoro četiri decenije postojanja, Matematička gimnazija kao institucija, njeni učenici i profesori dobili su mnogobrojna priznanja. U oblasti međunarodne saradnje posebno izdvajamo saradnje sa srodnim školama u svetu. To se pre svega odnosi na susrete sa moskovskom školom Kolmogorov, za koju smo rekli da je bila škola – uzor po kome je nastala Matematička gimnazija. Ovi susreti su bili posebno intenzivni u periodu 1993-1995, u teškim godinama sankcija i izolacije naše zemlje, kada je našim učenicima bilo zabranjeno učešće na zvaničnim međunarodnim takmičenjima…
Vlada Republike Srbije je na sednici održanoj 10. maja 2007. godine donela Odluku o određivanju Matematičke gimnazije od POSEBNOG INTERESA ZA REPUBLIKU SRBIJU.
U toku 2009. godine urađena je nadogradnja trećeg sprata i kompletna rekonstrukcija zgrade. Škola je dobila pet novih kabineta informatike, dva kabineta fizike, svečanu salu i nekoliko novih učionica. Na taj način su stvoreni bolji uslovi za rad i izvođenje savremene nastave…
Matematička gimnazija je ponosna na svoje penzionere koji su značajni deo svog radnog veka proveli u Gimnaziji kao što su: Mirjana Ivanović, Dragojla Šaranović, Bojana Nikić, Zora Bogičević, Milesa Popović, Slađana Vrsajkov, Miroljub Lalović, Nadežda Špagnut, Javorka Pavlović, Gospava Gašić, Vera Lazić, Mileva Vuković, Hajrija Nešović, Mira Đoreski, Kovina Pešterac, Milka Šipka, Ljubica Sajić, mr Dragoljub Jovanović, Radojka Isaković, Miloš Aksentijević, Vera Jocković, Branislava Vlaški, Olga Daković, Mihail Sopić, Vera Mikić, Nataša Kadelburg, Zorka Đorđić, Ljiljana Čabarkapa, Vesna Rapaić, Vladimir Radovanov, Nadija Udovičić, Vukosava Garabandić, Ljubinka Petković, Jasminka Mihaljinac, Dragan Cvetković, Nada Pejić…
Sa ponosom i žalom pamtimo preminule članove kolektiva, koji su svojim radom doprineli oblikovanju i razvoju škole: Branku Đerasimović, Slobodana Tmušića, Vasilija Jovića, Životu Joksimovića, Enesa Udovičića, Milana Savića, Mihaila Veljkovića, Dušana Komnenića, Branku Mojsović, Marinu Ivanović, Aleksandra Cvetkovića… Oni su ostali u najlepšim sećanjima mnogih učenika i predstavljaju uzor svojim saradnicima.
Sa posebnim bolom i tugom se sećamo naših preminulih učenika. Jedna od najvećih tragedija u istoriji Škole bila je pogibija Sanje Milenković, darovite učenice prvog razreda, u NATO bombardovanju 1999. godine.
Izvor: ISTORIJAT MATEMATIČKE GIMNAZIJESajt Matematičke gimnazije
Videti takođe: Spisak bivših učenika,Sajt Matematičke gimnazije
MONOGRAFIJA POVODOM 10 GODINA MATEMATIČKE GIMNAZIJE
MONOGRAFIJA POVODOM 30 GODINA MATEMATIČKE GIMNAZIJE
MONOGRAFIJA POVODOM 40 GODINA MATEMATIČKE GIMNAZIJE
MONOGRAFIJA POVODOM 45 GODINA MATEMATIČKE GIMNAZIJE
Povodom pedeset godina rada Matematičke gimnazije u nedelju, 18. septembra 2016. godine u 18 časova u svečanoj sali održaće se školska svečanost.
( Poziv bivšim učenicima Matematičke gimnazije)
Kako je javio RTS, 19. septembra 2016. u Narodnom pozorištu svečana akademija…
Matematička gimnazija je jedinstvena srednja škola u našoj zemlji za talentovane učenike u oblasti matematike, informatike i prirodnih nauka. Osnovana je 1966. godine, a od 2004/2005 obuhvata i dva završna razreda osnovne škole.
Osnovne karakteristike rada Matematičke gimnazije su:
poseban odabir talentovanih učenika kroz specifičan prijemni ispit i pravila upisa;
poseban plan i program kroz koji se nastava matematike, informatike i fizike izvodi na izuzetno visokom nivou;
dosledno sprovođenje principa da je talentovvanom učeniku neophodan nadareni profesor, kroz brižljivo negovanje nastavnog kadra, koji se regrutuju dobrim delom iz redova bivših učenika ove Škole;
Od posebnog značaja je dvosmerna saradnja sa Univerzitetom u Beogradu, Matimatičkim institutom SANU, Institutom za fiziku, tako da redovnu nastavu izvodi dvadesetak doktora nauka i desetak magistara, i još otprilike toliko je angažovano kroz druge, dodatne oblike nastave;
odeljenja od 20 učenika, koja se često dele na grupe;
primena raznovrsnih oblika nastave, od klasičnih do savremenih, uključujući i mentorsku nastavu;
težnja da se kod učenika razvija aktivan odnos prema znanju, povezivanju različitih predmeta i sadržaja, da se stimuliše kritički i stvaralački duh, da se ističu visoke moralne, naučne i opštecivilizacijske vrednosti;
stalno unapređivanje nastave, kao dug, postepen i neprekidan proces, zasnovan i na sopstvenim iskustvima i istraživanjima, ali i na iskustvima najistaknutijih svetskih institucija i naučnih autoriteta.
Organizacijom nastave se bave, uglavnom, stručna veća, koji okupljaju nastavnike i saradnike srodnih grupa predmeta. Koordinacijom rada stručnih veća, u najvećoj meri se bavi pomoćnik direktora.
Dosledno sprovođenje navedenih principa donelo je i rezultate. Za četiri decenije kroz Školu je prošlo oko 7000 učenika. Oko 250 je kasnije doktoriralo, oko 400 magistriralo, mnogi su postali profesori uglednih svetskih univerziteta ili vodeći stručnjaci u različitim oblastima.
Na međunarodnim takmičenjima učenici Matematičke gimnazije su osvojili preko 450 medalja, što je redak, ako ne i jedinstven uspeh jedne škole u svetu. Pored izuzetnog uspeha u oblasti matematike, fizike, informatike i astronomije, učenici Matematičke gimnazije su uspešni i u drugim oblastima: osvajaju nagrade na republičkim takmičenjima iz srpskog jezika i književnosti, istorije, šaha, a takođe osvajaju prestižne nagrade u glumi, recitovanju, sportu, multimedijalnim prezentacijama, debatovanju itd.
IDENTITET MATEMATIČKE GIMNAZIJE, Sajt Matematičke gimnazije
Arhiva nedeljnika Vreme obuhvata sva naša digitalna izdanja, još od samog početka našeg rada. Svi brojevi se mogu preuzeti u PDF format, kupovinom digitalnog izdanja, ili možete pročitati sve dostupne tekstove iz odabranog izdanja.
Vidi sve
